Acımak

KİTABIN ADI : ACIMAK
KİTABIN YAZARI : Reşat Nuri GÜNTEKİN
YAYIN EVİ : İNKILAP YAYINEVİ
BASIM YILI : 1982


1.KİTABIN KONUSU:

Yaşadığı olaylardan dolayı acıma duygusunu kaybetmiş bir kadının, babasının günlüğünü okuduktan sonra, acımayı öğrenmesi anlatılıyor.


2.KİTABIN ÖZETİ:

Bir kasabada Zehra isimli, acıma duygusu olmayan, titiz bir öğretmen vardır. Bu özelliklerinden dolayı okulun ismi Onun adıyla anılmaktadır. Zehra’ya İstanbul’dan babasının ölüm yatağında olduğuna dair bir mektup gelir. Geçmişte yaşanan olaylardan dolayı babasının olduğunu kabul etmemektedir. Okul müdürü onu İstanbul’a babasının yanına gitmeye ikna eder. Zehra trende giderken babasının ailesine yaptıklarını anımsar.

Babasının yanına vardığında, babası ölmüştür. Herkes Onun cenazenin üstüne atlayıp feryat edeceğini düşünürken, O hiç bir tepkide bulunmaz. Babasının bulunduğu odaya girmez. Babasının eşyalarını karıştırırken bir günlük bulur ve okumaya başlar. Defterde şunlar yazmaktadır:

Mürşit Efendi okuldan yeni mezun olmuştur ve atanacağı yeri beklemektedir. İlk atama yeri olan Sivas’a gider. İşe başladığında çok çalışkan ve kendine göre kuralları olan biridir. İş yerindeki herkes kendi işini Ona yaptırmaktadır. Daha sonra o da kurallarından taviz vermeye başlar. Tahsin Efendi Ona nasıl davranması gerektiğini öğretir. Çalışkanlığından dolayı onu çeşitli yerlere kaymakam olarak gönderirler. Fakat, halkı için yaptığı bir kanunsuz olaydan dolayı Onu Diyarbakır’a daha düşük bir memur olarak yollarlar.

Diyarbakır’da kollarında kalp krizi geçirerek vefat eden Fadıl Efendinin kızıyla evlenir. Kaynanası Makbule Hanım ilk başlarda ona çok iyi davranmaktadır. Karısı ve kaynanası Onu bir çok borca sokar ve bazı kişilerle onlar yüzünden kavga eder. Karısı İstanbul iş bulmasını ister. Mürşit Efendi İstanbul’da gümrük memuru olarak iş bulur. Abdüssamet Bey Ona gerekli olan parayı verir ve yanlış aileye damat gittiğini, kaynanasının aslında çok şeytan olduğunu anlatır.

Abdüssamat Beyin dedikleri çıkar. Mürşit Efendi para yetiremediğinden para kaçırır yakalanarak hapse girer. Ailesinin gerçek yüzü ortaya çıkmıştır. Bu arada iki kızı olur; Zehra ve ………. . Kaynanası onlara babalarının çok zalim biri olduğunu anlatır. Onlarda babalarını içkici ve zalim bilmektedirler. Hapisten çıktığında karısı Ona iş bulur. Daha sonra karısının bu işi nasıl bulduğunu anlar. Karısı onu iş veren adamla aldatmaktadır. Kızı ……… ölür. Mürşit Efendi eve uğramamakta ve sokaklarda yaşamaktadır. Bir gün bir sınıf arkadaşıyla karşılaşır. Arkadaşı Onun bu haline acır. Arkadaşı Mebustur ve Mürşit Efendiye herhangi bir isteğinin olup olmadığını sorar. Mürşit Efendi yalnızca kızı Zehra’nın iyi bir yatılı okula kayıt edilmesini ister. Amacı kızını onların elinden kurtarmaktır. Arkadaşı, Zehra’yı yatılı okula yazdırır.

Defter bittiğinde Zehra babasının açık olan ayağını öper ve babasına acır. Artık o da acımayı öğrenmiştir.



3.KİTABIN ANA FİKRİ:

Kişiler hakkında karar verirken o kişinin dışardan görünen davranışına göre değil; neden o şekilde davrandığını öğrenip öyle karar vermeliyiz.

4.KİTAPTAKİ KİŞİLERİN DEĞERLENDİRMESİ:


Zehra: Acıma duygusunu kaybetmiş, kasabanın en sevilen, titiz, doğru, fedakar bir insandır,

Mürşit Efendi: Zehra’nın babası. Dürüst, çalışkan bir insandır. Yaşadığı olaylardan dolayı kendin içkiye vermiştir.

Tahsin Efendi: Eğlenceyi seven, tembel ve Mürşit Efendiyi içkiye alıştıran kişidir.

Fadıl Efendi: Nazik, yaşlı ve kibar bir insan. Karısının yaptıklarına dayanamayıp kalp krizinden ölür.

Makbule Hanım: Mürşit Efendinin kaynanası. Dışarıya iyi görünen fakat içinde bin bir şeytan olan bir insandır.

Meveddet: Zehra’nın annesi. Mürşit Efendinin kötü durumlara düşmesine neden olan, bulunanla yetinmeyen, gözü yükseklerde bir kadındır.

Abdüssamet: Alim, zengin ve kıymetli bir insan. Mürşit Beye iyilikleri olmuştur.

5.KİTAP HAKINDA ŞAHSİ GÖRÜŞÜM:
Akıcı ve zevkli bir kitap. Herkesin, özellikle acıma duygusu olmayanların okumasını tavsiye ederim.


6.KİTABIN YAZARI HAKKINDA KISA BİLGİ:


REŞART NURİ GÜNTEKİN

Ünlü yazarlarımızdan Reşat Nuri Güntekin 26 Kasım 1889 yılında İstanbul’da doğdu. 1912 yılında İstanbul Darulfünunu Edebiyat Şubesini bitirdikten sonra liselerde edebiyat, Fransızca ve felsefe okuttu. 1931 ve 1943 yılları arasında Milli Eğitim Bakanlığı müfettişi olarak Anadolu’nun çeşitli yerlerini görme fırsatı buldu.
Reşat Nuri Güntekin hikaye, roman, gezi notları, oyun, mizah yazıları ve çeşitli konularda makaleler yazdı.
Batılı bazı yazarlarından romanlar, hikayeler çevirmiş, oyunlar uyarlamıştır. Akciğer kanserinden tedavi olmak için gittiği Londra’da ölmüştür.